પોસ્ટ 14: સમજ મુબારક – સાલ મુબારક

Saal Mubarak - Khadi ni Yaadi

દિવાળી આવી ગઈ. આ વર્ષે ઘણું કરવાનું રહી ગયું તો ઘણું થઇ ગયું. આયોજન મુજબનું પણ થયું અને વળી કેટલુંક અચાનક થયું. ઘણું સુધર્યું તો ઘણું બગડ્યું. કેટલીક ભૂલો થઇ તો કેટલુંક શીખવા મળ્યું. કેટલુંક નવું થયું તો કેટલુંક જુનું રીપીટ થયું. નવી ટેવ પડી ને’ જૂની ટેવ મૂકી. નવા મિત્રો મળ્યાં, જુના ભૂલાય પણ ગયા. કેટલુંક ન કરવાનું કર્યું અને કેટલુંક કરવાનું ન કર્યું. ક્યાંક મજા આવી તો ક્યાંક જામી નહિ. 

આખું વર્ષ વહી ગયું, એના સ્વભાવ મુજબ. આપણી જીંદગીમાં એક વર્ષનો ઉમેરો થયો. ક્યાંક હતાં ત્યાંથી ક્યાંક પહોચ્યાં. સુખ દુઃખ આવતા રહ્યાં, ઉતર ચડાવ થતાં રહ્યાં અને બસ આપણે આગળ વધતા રહ્યાં. નવું વર્ષ પણ આમ જ આવશે અને વીતશે. ઘણું આપશે અને કેટલુંક લઇ પણ લેશે. આપણું ધાર્યું’ય થશે અને આપણે સપનામાં પણ નહિ ધાર્યું હોય એવું પણ થશે. હું આમ કરી નાખું ને’ હું તેમ કરી નાખુંની ખાલી વાતો થાય પણ આ જીંદગીમાં ક્યારે શું થાય અને કેમ થાય એ ઘણીવાર તો આપણી સમજ બહાર થાય. તમે કે હું કશું જ નથી એવું પણ ઘણીવાર આ જિંદગીએ આપણને આડકતરી રીતે કીધું પણ છે, ત્યારે આપણે થોડુંક, થોડાક સમય માટે સમજ્યા પણ હોય અને પછી એ સંકેત કે સાબિતી વિસરાય પણ ગઈ હોય. 

નવા વર્ષે સાક્ષીભાવે જીવતા શીખવા જેવું છે, પળેપળે સજાગ રહી જિંદગીની ગતિની સમજવા જેવી છે, જે થાય છે તેને અનુભવવા જેવું છે. આવું કેમ થયું, શા માટે થયું એવું વિચારતા રહી એક પ્રકારની સમજ વિકસાવવા જેવી છે. ઘણું સારું તો ઘણું ખરાબ થાય ત્યારે તે બાબતે ભૂતકાળ તરફ નજર દોડાવવા જેવી છે, ક્યાંક કળી મળશે, ક્યાંક આંકડા બેસશે, ક્યાંક તાળો મળશે. જે થાય છે, જેમ થાય છે, જેવી રીતે થાય છે તે બધાની પાછળ કશુંક છે એ ધીમે ધીમે સમજાશે અને જયારે થોડુંક આવું સજાગપણે વિચારશું ત્યારે આપણને થોડી શાંતિ થશે. કર્મ કરશું જ પણ તેનું પરિણામ જેવું પણ મળે એને સ્વીકારતા પણ શીખશું. બધું જ આપણે કહીએ તેમ ના થાય અને બધું જ બીજા કહે એમ પણ ના થાય. એ તો બસ આપણા કર્મ, વિચાર, ભાવને આધારે થાય. કોઈનું સારું કે ખરાબ વિચારીને કે કરીને સજાગપણે જોવાય અનુભવાય, તેનું પરિણામ કોઈક અલગ રીતે, અલગ માધ્યમથી મળે ત્યારે નિરાંતે સમજીને સરખાવાય. ધીમે ધીમે આ બધું સમજાવા લાગશે. 

જીંદગી એકસરખી નથી જ રહેવાની અને એમાં મજા પણ નથી. ક્યાંક ભૂલ થઇ છે, લોભ લાગ્યો છે, સ્વાર્થ સાધ્યો છે તો એ મુજબનું પરિણામ અને ક્યાંક બરાબર થયું છે, બધાનો વિચાર થયો છે, કરવા જેટલું નિષ્ઠાથી કામ કર્યું છે તો એ મુજબનું પરિણામ મળશે. નીતિ આપણી ન્યાય કુદરતનો. કદાચ સાંજે વ્હીકલના વ્હીલમાં પડતું પંક્ચર સવારે ગરીબ શાકભાજી વાળા સાથે કરેલા બાર્ગેનિંગનું પણ પરિણામ હોય કે ક્યાંક પેક થઇ ગયેલા એડમિશનમાં એક જ વિદ્યાર્થીને બીજે એડમીશન મળતા આપણો વારો આવી જાય એ ક્યારેક કોઈકનો ખાલી હાથ પકડી રસ્તો પાર કરાવવાનું પણ પરિણામ હોય. જીંદગી બહુ જોરદાર છે એ કર્મ અને પરિણામને યોગ્ય રીતે જ ગોઠવાશે પણ ક્યારે, કેમ અને કઈ રીતે ગોઠવાશે એ કહેશે નહિ, આપણે સમજવું પડશે. નવા વર્ષે આવી અનેરી સમજ આપ સૌને મુબારક. સાલ મુબારક.